ŞIRNAK'IN YEMEK KÜLTÜRÜ

ŞIRNAK'IN YEMEK KÜLTÜRÜ

Evet arkadaşlar bu yayınladığım blokta sizlere Şırnak'ın yemeklerinden ve lezzet kültüründen bahsedeceğim. herkese teşekkür ederim.

ŞIRNAK İLİ VE ÇEVRESİ YEMEK ÇEŞİTLERİ

1-KUTLIK : Ufak bulgur ve ufak yarma (Çigköftelik) birbirine karıştırılır,hamur haline getirilir.Kızartılmış soğanlı kıyma içine doldurulur.Kaynar suya atılıp pişirilir.Sudan çıkarılıp yumurtaya bulandırılır.Yağda kızartılıp servis yapılır.

2-SERBIDEV: Yarma iyice pişirilir,büyük bir tabağa konulur.İçi açıldıktan sonra .bu çukura kurut(Keşk-çortan) suyu ve yağ dökülür.Yarma üzerine kavurma parçaları dizilir ve servis yapılır.

3-PERDEPİLAV: Dibi yuvarlak tencereye yumurta ve yağla yoğrulmuş yufka haline getirilmiş hamur yerleştiririz.Az pişirilen pilava tavuk eti,baharat ve badem karıştırılır ve bu hazırlanan yufka haline getirilmiş hamurun içine konulur.Ağzı tekrar yağlı ve yumurtalı ince hamurla kapatılır.Üstü ve altı ateşte veya fırında pişirilir.Sonra servis yapılır.

4-KİPE : Koyunun bağırsakları iyice yıkanır,bezleri koparılır.Ters çevrilir yıkanır ve temizlenir.Pirinç ve kıyma pişirilmeden içine doldurulur.Sıcak suya atılıp kaynatılır.Piştikten sonra servis yapılır.

5-HEKEHEŞANDİ: Pilav yağsız olarak yapılır.İçine kıyma katılır ve yoğurulur.Yumurta dibi şekil verilerek yağda yumurtaya bulanmış şekilde kızartılır.Servis yapılır,

6-ŞIMŞIPE : Günümüzde dolma diye anılan yemeğin yöremizdeki adıdır.Soğan,patlıcan,

domates,kabaklar açılır ve oyulur.Pancar veya asma yaprakları hazırlanır.Pirinç ile kıyma yıkanıp karıştırılır, baharatlanır.Adı geçen sebzelere doldurulur.Tencereye dizilip,pişirilir.Servis yapılır.

7-MEYRE(Mehir): Ayran ve dövme ateşe bırakılır.Yumurta çırpılır içine bırakılır.

Devamlı bir şekilde karıştırılır.Kaynayıncaya kadar devam edilir.Parçalanmış kabaklar ve

Pancar yaprakları içine katılır.Bir parça pişince ateşten indirilir.Soğuk servis yapılır.

8-BIRINZER : Şeker ile su karıştırılıp şerbet yapılır.Ateşe konulup kaynatılır.İçine pirinç atılıp pişirilir.Biraz tarçın ve sarı boya katılır.Ateşten indirilip soğuk olarak servis yapılır.

9-MAHMILATIK: İnce bulgur küpe bırakılır.Şalgam kaynadıktan sonra,soğutulur ve süzülerek küpe bırakılır.Biraz su ve biraz hamur üzerine katılır.(Mayalı hamur olmalıdır)Ağzını kapatıp örttükten sonra çamurla kapatılır.Kırk gün bekletildikten sonra açılır ve turşu gibi kullanılır.

10-FIREYDİN: Saç ekmeği ince açılır.Dövülmüş ceviz ile toz şeker karıştırılıp ekmek olacak hamurun üzerine serilir.Güzelce kıvrıldıktan sonra,simit gibi yuvarlak yapılıp,dolanır.Fıreydin kızgın yağda kızartılır ve şıra dökülür.Soğuyunca servis yapılır.

11-SURYAZ : Suryaz otu kıyılır ve yıkanır.Suda kaynatılır.Sonra süzülüp sıkılır.Kızgın yağda ufaltılmış soğan kızdırılır.Üzerine suryaz otu eklenerek karıştırılır.İçine kavurma atılır.Karıştırılıp servis yapılır.

ŞIRNAK'IN OYUN VE HALAYLARI

ŞIRNAK OYUN VE HALAYLARI

ŞIRNAK İLİ VE ÇEVRESİ HALK OYUNLARI

Şırnak ve ilçelerinde oynanan oyunlar,genellikle davul zurna eşliğinde oynanır.Son yıllarda ise bağlama,cümbüş ve darbuka da çalınıp,eşliğinde yöresel oyunlar oynanmaktadır.

YÖREDE OYNANAN BAŞLICA OYUNLAR:

1- İkiayak,

2- Üçayak,

3- Yerinde,

4- Şıhani,

5- Bablekan,

6- Sınvan,

7- Kulungi,

8- Ağır,

9- Berite.

1-İKİ AYAK: Davul-Zurna eşliğinde,eller serçe parmakları ile tutulur.Önce sağ ayak öne vurulup,yana atılır,sol ayak yanında devam eder ve tekrar sağ atılır,sol ayak sağ ayağın yanına gelip birleşir.Sonra sol ayak bir geriye atılıp sağ yapıştırılır.

2-ÜÇAYAK: Eller serçe parmakları ile tutulur.Oyuna sağ ayakla başlanır ve sağ ayak yere vurulur.Üç adım,sağ,sol,sağ,sol,sağ adımlar atılır ve sol ayak sağın yanına getirilip yanaştırılır.Sol ayak geriye atılırken.sağ ayak yanına getirilir.

3-YERİNDE : Hareketli bir oyun olup,büyük adımlar atılmadan oynanır.Kollar birbirine geçirilipel parmakları ile arkadan tutulur.Eller kalçaya yakındır.Omuzlar birbirine değmiştir.Sağ kol,daima yandakinin sol kolu üzerine binmiştir.Oyun,yine önce sağ dizin hafif kıvrılması ile başlar,dizler kırılarak müzik ritmine göre sık sık dizlerin kırılması ve omuzların titrek hareketleri ile devam eder.Müzik hareketlendikçe,diz kırılması ve omuz hareketleride hızlandırılır.Adımlar arada bir hafif atılır.

4-ŞİHANİ : Genellikle 8-10 kişi ile oynanır.Kollar el parmaklarının birbirine geçirilmesi ile tutulur.Önce sağ ayak yana atılır.Sağ ayağı sol ayak,sağ ve sol olmak üzere üç adım yana atılır.Ani bir hareketle kavis çizilerek öne bakılın ve sol ayak atılarak,ayaklar önde yanaştırılır.Solla önde başlanır.Sağ ve yine sağ ayak atılar.Sonra sol ayak atılarak hep beraber öne doğru eğilirler.

5-BABLEKAN : Önde serçe parmakları tutulur.Önce sol ileri olmak üzere,sağ ve sol ayaklar atılır.Tümü öne olmak üzere üç adım atılır.Sonra sol,sağ ve sol ayaklar olmak üzere bu sefer geriye doğru üç ayak atılır.Böylece beraber geriye ve ileriye bu hareketler seri olarak devam eder.Çalgı hızlandıkça bu hareketler daha atak ve seri devam eder.

6-SINVAN : Eller yine serçe parmakları ile tutulur.Sol ayak yana açılır ve üç kere yere vurulur.Ani hareketle sağa dönülür.Sonra sağ açılır ve sağ ayak,sol ayak ve sağ ayak olmak üzere üç kere yere vurulur.Bu arada eller ve omuzlar yapışık olur.Sağa dönerken eller yapışık olur,ancak omuzlar oldukça birbirinden ayrılarak açılır.Oyunun önemli bir özelliği şudur;ikinci kez tekrarlandığında eller,belli aralıklarla çırpılır ve tekrar tutuşulur.Diğer bir özelliği de üçüncü tekrarda eller bele dayandırılır ve ani bir hareketle tekrar bele dayandırılır ve ani bir hareketle tekrar eller tutuşulur.Yani,birinci safhada eller

birbirine yapışık,ikinci safhada eller çırpılır,üçüncü safhada eller bele tutulur ve biter.

7-KULUNGİ : Şırnak ve ilçelerinde oturan göçebelerin bir oyununur.Bir kişi ortada oynarken,etrafındaki halkı,kollarını turnalar gibi açarak oynarlar.Daha sonra ani bir hareketle,turnalar gibi ötüşerek ortadakini döverler.Bu oyunun verdiği mesaj şudur; sürüden ayrılanın cezalandırılmasıdır.

8-AĞIR :  Genellikle yaşlı ve orta yaşlıların oynadığı bir oyundur.Eller omuzlar üzerinde tutulur.Çalgı ağır bir şekilde çalınır.Oyun ritmi çalgıya uyarak.sağ ayak üzerine hafif meyil edilerek yaylanır,daha sonra geriye doğru tekrar doğrularak öne adım atılır.Arada bir nara atılır.

9-BERİTE : Eskiden beylikler arasında çıkan savaşlardan önce ve sonra oynanırdı.Çalgı içli ve ağır çalmaya başladığından eller yanda tutulur ve bir nara ile başlar.Önce geriye doğru gerinilir,sonra dizler üzerine yaylanarak hafif bir adım atılır,akabinde birbirlerinin yüzüne bakarak nara atarlar.

ŞIRNAK'TA HAYVANCILIK

ŞIRNAK'TA HAYVANCILIK

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Kumçatı beldesindeki spor salonunda Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) aracılığıyla yürüttükleri "Üretici Şartlarında Sözleşmeli Küçükbaş Hayvancılık Projesi" kapsamında düzenlenen hayvan dağıtım törenine katıldı.

AA'nın haberine göre törende konuşan Fakıbaba, söz konusu projenin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla gerçekleştirilen en önemli projelerin başında geldiğini söyledi.

Hayvancılığın, dünyada kırsal kesimin başlıca geçim kaynakları arasında bulunduğunu, Türkiye'de aynı zamanda kültürün şekillenmesine önemli katkılar sağladığını belirten Fakıbaba, hayvancılığı hükümetin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla öncelikli sektör olarak ele aldıklarını, bunu devam ettireceklerini vurguladı.

Birçok yeni projeyi hayata geçirdiklerini ve mevcut olanları da geliştirdiklerine dikkati çeken Fakıbaba, şunları dile getirdi:

"250 bin düve projesine 10 Mayıs'ta Erzincan'da start vereceğiz. Büyükbaş hayvan varlığımızı arttırmayı hedeflediğimiz projeyle toplam 250 bin düveyi 3 yıllık dönemde teslim edeceğiz. Proje kapsamında 7 yılda 1,5 milyon damızlık havyan sayısına ulaşmayı planlıyoruz. Böylelikle anayı arttırarak, danayı arttıracağız. Küçükbaş hayvan sayımızı arttırmaya yönelik TİGEM aracılığıyla başlattığımız sözleşmeli üretim modeli projemizdir.

Proje kapsamında Ziraat Bankası, kredi verecek. Her bir yetiştirici için 300 başa kadar olmak üzere yılda 500 bin baş damızlık koyun vereceğiz. Bu projeyle yetiştiricilere sigorta, işçilik, faaliyet giderlerini avans olarak veriyoruz. Üretilen hayvanlar için alım garantisi sağlıyoruz. Bu projeyle 8 yılda ilave 5 milyon damızlık koyun elde etmiş olacağız."

Gelecek yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, dağıtılacak küçükbaş hayvan sayısının 500 binden bir milyona çıkarması önerisinde bulunacaklarını anlatan Fakıbaba, "Niye olmasın? Çok büyük paralar değil. Bir milyonun yapacağı para, bizim 2017 yılında ithal ete vermiş olduğumuz paranın belki de dörtte biri kadardır. Biz bunu ülkemizde üreteceğiz. Bizim kırmızı et ihtiyacımızın inşallah yüzde 25'ini küçükbaş hayvanla karşılayacağız." ifadelerini kullandı.

"Et ve tırnak gibiyiz. Bizim ayrılmamız mümkün değildir, olamaz"
Meraların, terörden dolayı halka kapanmasından sonra insanların işlerini bırakmak zorunda kaldıklarına işaret eden Fakıbaba, bütün meraların açıldığını, vatandaşların bu meraları kullanabileceklerini söyledi.

Kırsal kalkınma olmadan Türkiye'nin kalkınamayacağına dikkati çeken Fakıbaba, kırsalda insanları mutlu etmeleri gerektiğini dile getirdi.

Fakıbaba, şunları kaydetti:

"Güneydoğu'da kalkınma olmadan Türkiye'yi kalkındıramayız. AK Parti hükümetlerinin ve Cumhurbaşkanımızın esas amacı da budur. Güneydoğu halkının daha mutlu bir yarını elde etmesi için var gücümüzle çalışacağız. Yollar ve okullar yapılıyor. Eskiden buna engel olunuyordu. Okul inşaatı bombalanıyordu. İş makinesi giremez, yol yapılamaz. Niye? Benim Şırnaklı hemşehrilerimin hakkı değil mi? Nedir sebep? İnsanlar mutlu olmayacaklar, devletine küsecekler. Et ve tırnak gibiyiz. Bizim ayrılmamız mümkün değildir, olamaz. Hep birlikte kardeşiz."

"Bizim ayrılmamızın sebebi nedir?" diye soran Fakıbaba, bunun sebebini birilerinin çıkıp anlatmasını istedi.

Fakıbaba, "Kimin projesi, hangi dış ülkenin projesi? Bunların kimlerin maşaları olduğunu anlatması lazım. Bu, sadece PKK için değil, bu FETÖ için de DEAŞ için de PYD için de aynı. Her türlü terör örgütüne karşıyız. Biz birlikte Türkiye'yiz. Allah’ın izniyle bizim bu özelliğimizi Allah'tan başka kimse bozamayacak ve kimse de bizi ayıramayacaktır." ifadelerini kullandı.

Dağıtılan hayvanların ülke ekonomisine de katkı sağlayacağına işaret eden Fakıbaba, üretenin ve üreticinin yanında olduklarını, yanında olmayı sürdüreceklerini anlattı.

Projenin hayvan sayısını arttırma projesi olduğunu belirten Fakıbaba, "Bizim projelerimizin tek amacı ithalatı önlemek ve 'Hayvan sayımız 7 yılda 5 milyon olacak.' diyorum. Düve, 8 yılda 1,5 milyon olacak. 2023 yılına kadar hedefimiz, et ithalatını kesinlikle önlemek olacak. Bu damızlık hayvanlarla biz bunu önleyeceğiz inşallah." diye konuştu.

Fakıbaba, ülkedeki küçükbaş hayvan varlığını arttırarak kullanılmayan mera alanlarını üretime kazandırmak, kesime gönderilen dişi kuzuların kesilmesini önlemek için de çalıştıklarını vurguladı.

Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde sözleşmeli üretim modeli oluşturduklarını anlatan Fakıbaba, yetiştiricilere bakım ücreti verdiklerini, bundan sonra 300 koyunu bulunan kişinin sigortası olacağını, en az asgari ücret kadar da maaşının olacağını kaydetti.

Veterinerlik hizmetlerini bakanlık olarak karşılayacaklarını ifade eden Fakıbaba, şöyle konuştu:

"İlaç lazım olduğunda yine Ziraat Bankası ilacını verecek ve 300 koyunun bir yılda en az 300 yavru vereceğini biliyoruz. O yavrular sizin, 400 liradan hesap edersek 120 bin lira ediyor. Bizim verdiğimiz 80 bin lira tutuyor ve geriye 40 bin lira kalıyor. Yağı, sütü, maaşı da karınız. Şu sözü de veriyorum, tek bir hayvanı beğenmediğiniz takdirde o hayvan getiren firmaya aittir, bizim de değildir. Onun için getiren adam dikkatli olacak. Güzel hayvan getirmediği an elinde kalır. Bizim buradaki tek amacımız, Allah'ın izni ile 2023'e kadar her yıl artan ölçekte proje devam edecek ve 2023 yılında bu projelerle et ithalatını önleyeceğiz."

CİZRE'DE HAYVAN PAZARI VE BARINMA YERİ AÇILDI

Fakıbaba, daha sonra Cizre Belediyesi tarafından Cudi Mahallesi'nde yaptırılan "Hayvan Pazarı ve Barınma" yerinin açılışını gerçekleştirdi.

Cizre Belediyesi Başkan Vekili Kaymakam Faik Arıcan'a yaptığı güzel tesisten dolayı teşekkür eden Fakıbaba, birlik ve beraberliğin bozulmaması temennisinde bulundu.

"Bu birlik ve beraberlikle Cizremiz her şeyin en güzeline layık. Benim için Şırnak'ı, Cizresi, Mardin'i, hepsi ayrı bir güzellikte, aynı zenginlikte güzel insanlara sahip. İnşallah el ele vereceğiz ve göreceksiniz çok güzel şeyler olacak." ifadelerini kullanan Fakıbaba, çok güzel projeleri Şırnak'tan başlattıklarını söyledi.

ŞIRNAK'IN YER ŞEKİLLERİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ

ŞIRNAK'IN YER ŞEKİLLERİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ

1-KONUM : Şırnak ili topraklarının batı kesimi,Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Dicle bölümünde yer alır.Öteki yarısı da Doğu Anadolu Bölgesi sınırları içinde kalan ilin,toplam alanı 7.172 Km2 dir.İl batıda Mardin,kuzeyde Siirt,kuzey doğuda Hakkari illeri,güneyde de Irak ve Suriye ile çevrilidir.Şırnak Merkez İlçe dışında 6 ilçe,5 bucak,243 köyü bulunmaktadır.Eskiden Siirt iline bağlı ilçe iken,16 mayıs 1990 tarihli 3647 sayılı yasa uyarınca Türkiye nin 73.ili olmuştur.Güney yönünde Suriye ve Irak topraklarıyla sınırlanan ilin doğu ve kuzey doğusunu dağlar (Cudi,Namaz,Gabar).batı ve güney batısını düzlükler kaplar.Namaz dağının yamaçlarına kurulan ilin denizden yüksekliği 1350 metredir.

2-YÜZEY ŞEKİLLERİ : Batı ve güney kesimindeki bazı düzlükler dışında,ilin büyük bölümü akarsular tarafından derince yarılarak plato alanlarına dönüştürülmüştür.Dağlık kesimlerde güneydoğu toroslar sistemine bağlı yüksek kütleler vardır.Yer yer 3000 metreyi aşan bu dağlar üzerin-deki doruklar.Kuzeydoğudaki Karacadağ (3275 m) ve doğudaki Altın Dağı dır.(3358 m)Çok yüksek olmamakla birlikte ilin dağları arasında Cudi dağının özel bir yeri vardır.İslam inancına göre Tufan dan sonra Nuh un Gemisinin indiği Cudi dağı Şırnak kentinin güneyindedir.İlin en yüksek noktası,Altın Dağının 3358 m ye ulaşan doruğudur.Yazın gür çayırlarla kaplanan faraşin yaylası gibi yüksek düzlükler hayvancılık,Silopi,Cizre ve İdil yörelerindeki alçak düzlükler ise bitkisel üretim açısından önem taşır.Şırnak ile Silopi arasında efsaneye konu olan kutsal sayılan dağ,Doğu Anadolu ve Güneydoğu Bölgelerinin komşu olduğu bir kesimde yer alan dağın yüksekliği 2114 m dir.Mezozoik (İkinci) zamana (Y.225-65 Milyon yıl önce) ait tortul kütlelerin üstünde yükselen Cudi dağı,daha genç kalkerlerden oluşmuştur.Cudi dağının doğu kesiminden geçen doğubatı doğrultulu kırık (Fay) çizgisi bu kesime oldukça sarp ve engebeli bir görünüm verir.Dağ Güneye doğru alçalır.

Batısı,Dicle ırmağının küçük bir kolu olan kızılsu tarafından derince yarılmıştır.Şırnak ile Cizre arasındaki ulaşım açısından önemli bir boğaz vadisi dağın batı sınırıdır.Kasrik boğazı,Dicle ye dökülen suların yardığı Antesedan yarma vadidir.Yarı kurak bir iklim bölgesi içinde bulunmasına karşın,yükselti nedeniyle 600 mm nin biraz üzerinde yağış alır.Bu nedenle özellikle 1500-2000 metre dolaylarında seyrek meşe ve ardıç toplulukları dikkati çeker.Ormanlık alanlar daha çok kuzey yamacındadır.Cudi dağı efsanelere konu olmuş,yöre halkınca kutsal sayılan bir dağdır.Nuh Peygamberin gemisinin tufandan sonra bu dağın doruğunda karaya oturduğu söylenir

Yeryüzü şekilleri bakımından dağlık alanların çok yer kapladığı ilde,Hakkari dağlarının batısında yer alan faraşin ve Nordüz platosunun (Bir kısmı) ayrıca diğer Cizre-Silopi ve İdil düzlükleri de bir plato alanlarıdır.Faraşin platosu yer yer sulak otlakların varlığı nedeniyle hayvancılık için önemlidir.Kışların uzun ve sert geçmesi faraşin platosunda yerleşmeyi engeller.

Yazları sıcak ve kurak geçen Cizre,Silopi ve İdil platolarında genelde tahıl,pamuk,mercimek gibi tarımsal ürün yetiştirilir.GAP projesi kapsamına alınan bu platolarda verim ve çeşit artacaktır.

Sulamanın yanında ikinci sorun bu platoluk alanların özellikle Cizre ve Nusaybin arası düzlüklerin taşlık olmasıdır.Güneyinde sıcak kütlelerin etkisinde kalan Cizre ve Silopi düzlüklerinde sulama tarım için en önemli problemlerden biridir.

3-İKLİM : Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde toprakları bulunan ilde hayat şartlarını güçleştiren en önemli faktör iklimdir.Çok genel çizgileriyle ele alınırsa,Doğu Anadolu ikliminin birbirine karşıt iki hava kütlesi etkisinin belirdiği görülür.Bunlardan birisi,bölgeyi özellikle kış aylarında etkisi altında bulunduran,buna karşılık yaz aylarında kuzeye çekilen soğuk kuru hava kütlesidir.Sibirya-İskandinavya üzerinde bu karasal hava kütlesi Kasım-Mayıs döneminde etki alanını genişletir.Kuzeydoğu,güneybatı yönlü bir eksen boyunca Türkiye nin Doğu bölgelerini kış şartlarına hazırlar,Şırnak ilinin iklimini belirlerken ilin bulunduğu bölgelere göre değerlendirmek gerekir.

1-Doğu Anadolu bölgesinde kalan kısımda kışlar serttir.Kuzeyden gelen soğuk havalar kışın bu yörenin sert ve karlı geçmesini sağlar.Kar yağışı Güneydoğu Anadolu Bölgesinin sınırına kadar devam eder.Karla örtülü gün sayısı,dolu ve sisli gün sayısı güney bölümüne göre fazladır.

2-Güneydoğu Anadolu Bölgesi içinde kalan kısmında kışlar daha ılık,fakat yazın buralar aşırı sıcak geçmektedir.Örneğin Cizre de en soğuk ay ortalaması 6 C ,en sıcak ay ortalaması 33.7.C dir.Bu kentte bu güne değin ölçülen en düşük sıcaklık –9 C (18 OCAK 1973).Kışın en yüksek sıcaklık 48 C dir.(17TEMMUZ 1978).Kışın kuzeyden gelen soğuk havalar güneyden gelen ılık hava ile karşılaşır.Karşılaşan hava yoğunluğu az olanın yukarı çıkması sonucu yağış ve sisin oluşmasına sebep olur.Sis olayının en güzel örneği kasrik boğazı civarında görülür.Kış aşlarında yaklaşık 25 gün sislidir.Yağışlar kışın kar,ilkbahar da yağmur,sonbahar ve yaz aylarında ise çok az yağış düşer.Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kalan kısmında,Mardin eğişinden burulara kadar sokulan Akdeniz iklimini görmek mümkündür.Pamuk,Zakkum ve Zeytin bunun en büyük kanıtıdır.Yaz aylarında dağ ile vadilerde,dağ ve vadi meltemleri görülür.Şırnak Merkez ilçenin bulunduğu yere Cudi dağından esen meltemler gecenin serin geçmesini sağlar.Kuzey yarımkürede,evlerin güney yamaca bakması,ilimizde de aynı olması sıcaklıktan fazla yararlanmasını sağlar.Yağış kışın kar,ilkbaharda yağmurdur.İlkbahar sonlarında havanın aniden ısınıp yükselmesi,özellikle Mayıs aylarında dolu tipi yağışların görülmesine sebep olur.Ortalama sıcaklık 19 C ,ortalama açık günlerin sayısı 169 C ,ortalama yağış miktarı 712 mm olduğu görülür.Güneyde karla kaplı olduğu gün 0.8 gün iken,kuzeyde bu artar.Kar kalınlığının ortalama,yükseklerde 1.5 metreye kadar çıktığı görülür.

4-DOĞAL BİTKİ ÖRTÜSÜ : İklimin karasal olması doğal bitki örtüsü üzerinde etkili olmuştur

Mevsim içindeki yağışların az olması,doğal bitki örtüsünün step (Bozkır) olmasına neden olmuştur.Stepler ilkbahar yağışlarıyla ortaya çıkar,yaz sıcaklıkları ile kaybolur.Bozkırlar küçükbaş hayvancılık için önemlidir.Yükseklerde,özellikle Beytüşşebap ve Uludere civarında bulunan dağların yüksek yerlerinde alpin çayırları bulunur.Faraşin yaylası bu açıdan önemlidir.Bozkır alanlarının olmadığı yerlerde,özellikle dağların yüksek yamaçlarında yer yer bozuk karakterli meşelikleri görmek mümkündür.Daha önceleri meşe ormanlarıyla kaplı olan dağlar;kışın sert geçmesi,köylüler tarafından ormanların yakacak odun temini olarak kullanılması,meşelerin bozulmasına sebep olmuştur.Meşe ağaçlarının dışında yükseklerde ardıç ağaç toplulukları görülür,ardıçlar dayanıklı ve düz yapılı olduğundan evlerin tavanlarında kullanılmıştır.İli saran dağların yamaçlarında bıttım denilen yabani fıstıkları görmek mümkündür. Bıttımların (Yabani Fıstık) aşılanıp geliştirilmesiyle elde edilen fıstığın özel bir yeri olması bıttımların korunup çoğaltılmasına neden olmaktadır.Akdeniz ikliminin görüldüğü sınırlı alanda akarsu kenarlarında zakkumlar görülür.

5-AKARSULAR : İlin suları Dicle ırmağında toplanır.İl topraklarını kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda kesen Dicle,Cizre yi geçtikten sonra bir sürede Türkiye Suriye sınırını çizer.Dicle nin bir kolu olan Habur Çayı ise bir süre Irak da Şırnak ili (aynı zamanda Türkiye) arasında sınır oluşturur.İlin sularını toplayan Dicle ırmağının başlıca kolları Habur ve Kızılsudur.Habur çayının kolu olan Hezil çayı Irak ve Suriye sınırını çizer.İl topraklarından ve bu sulardan daha fazla yararlanmak amacıyla baraj yapılmasına karar alınmıştır.Baraj projesi GAP a dahildir